MENU
Otizmli bireyler için özel eğitim ve kaynaştırma eğitimi çalışmaları, onları topluma geri kazandırabilmek adına vazgeçilmez bir adımdır. Otizm, 1944 yılı itibari ile farklı bir zihinsel engel çeşidi olarak kabul görmüş ve bu engele sahip bireylerin mevcut eğitim öğretim müfredatından farklı bir eğitim ve öğretime tabi tutulmasına karar verilmiştir. Bu uygulama 1995 yılında ülkemizde de kendine yer bulmuş ve Milli Eğitim Bakanlığı , otizmli çocuklar için özel eğitim çalışmalarına başlamıştır. Bu tarihten günümüze kadar pek çok çalışma yapılmış, otizm adına dernekler kurulmuş ve otizmli çocukların eğitiminde büyük aşamalar kat edilmiştir.
Kaynaştırma Çalışmaları İlkeleri
Yapılan tüm çalışmalar sonucunda, Milli Eğitim Bakanlığı’nın, otizmli çocukların eğitimi için belirlemiş olduğu genel ilkeler mevcuttur. Buna göre, her otizmli çocuğun eğitimine performansı belirlenerek başlanır ve öğrenme performansları belirlenen her çocuk erkenden o çocuğa özel eğitime tabi tutulur. Temel eğitim sonrası, kaynaştırma eğitimini desteklemek için birebir eğitim verilir. Performans özellikleri birbirilerine yakın olan çocuklar, kaynaştırmayı daha da etkili kılmak için 2 ile 4 kişiden oluşan gruplar içerisinde eğitim alır.
Otizmli çocukların sosyal açıdan gelişimi de büyük önem taşıdığı için, buna yönelik geziler, törenler ve benzeri etkinlikler düzenlenir. Sosyal ve akademik açıdan becerileri daha yüksek olan çocukların, bu becerilerine uygun kaynaştırma programlarından yararlanmaları sağlanır. Bu kaynaştırma eğitimi süresince, diğer öğrencilere, sınıf öğretmenine, branş öğretmenlerine ve ailelere de özel eğitim verilir.
Başarılı Kaynaştırma Eğitimi Çalışmaları Sistemi
Otizm eğitiminde kaynaştırma çalışmalarının alındığı okulda, okul personeli ve diğer aileler için bilgilendirme çalışmaları yapılır. Otizmli çocuklarda görülen problemli davranışlar eğitimin bir parçası olarak kabul edilir ve bu problemlerin bir an önce ortadan kaldırılması için, uygun yöntemlerle eğitimler verilir. İlerleme kaydeden otizmli çocuklar, belirlenen hedeflere göre yönlendirilir ve eğitim-öğretiminde bir sonraki aşamaya geçer.
Eğitim-öğretim sürecinde bulunan tüm yöntemler, mekanlar, kullanılan materyaller çocuğu merkez alarak kullanılır. Ayrıca süreç boyunca uygulanan tüm stratejiler çocuğun bireysel özelliklerine uygun hazırlanır. Otizmli çocukların iletişim becerilerini geliştirmek ve çok yönlü hale getirme adına, resim işaret ve benzeri yollarla iletişim kurma becerileri kazandırılır.
Eğitim-öğretim süreci boyunca otizmli çocuklar üzerinde yapılan tanılama işlemleri de büyük önem taşımaktadır. Eğitsel tanılamanın yanında, tıbbi tanılama işlemleri, çocuk-ergen ruh sağlığı ve hastalıkları kliniği bulunan hastanelerde uzman doktorlar tarafından gerçekleştirilir. Otizmli çocukların eğitsel tanıları yapıldıktan sonra bu tanıya göre çocuklar yönlendirilir ve gerekli yerlere yerleştirilerek eğitim hayatlarına daha verimli bir şekilde devam ederler.
Özel Eğitim Merkezlerinde Kaynaştırma Eğitimi
Eğer çocuk, bağımsız bir OÇEM’de(Otizmli Çocukları Eğitim Merkezi)* eğitim-öğretim görüyorsa ve eğitsel performansı kaynaştırma eğitimi düzeyine gelmişse, ilköğretime geçişi için bir değerlendirme raporu hazırlanır. Bu rapor, Eğitsel tanılama, İzleme ve Değerlendirme ekibince tekrar gözden geçirilir. Bunun sonucunda, otizmli çocuğun kaynaştırma eğitiminden yararlanmasının uygun olduğu kararı çıkarsa, en yakın ilköğretim okulunda yarı zamanlı kaynaştırma eğitiminden yararlanması için gerekli işlemler başlatılır.
- Otistik Çocuklar Eğitim Merkezleri, ilköğretim okullarının bünyesine bağlı olan ya da bağımsız olarak açılmış bir sınıf içerisinde eğitim veren özel eğitim kurumlarıdır. Bu kurumlarda tıbbi ve eğitsel tanısı yapılmış, 3 ile 15 arasındaki çocuklar; bireyselleştirilmiş eğitim alır ve kaynaştırma eğitimi programlarına tabi tutulur.
Yarı zamanlı kaynaştırma eğitimine başlayan çocuklar izlenir ve değerlendirmeye tabi tutulur. Çocukların sosyal ve akademik açıdan gösterdiği tüm gelişimleri, kaynaştırma eğitiminin verildiği okulun rehber öğretmeni sınıf öğretmeni ve branş öğretmenlerince değerlendirilir.
Eğer çocuk bağımlı OÇEM’e devam ediyorsa sınıf tekrarı yapılmaz. Bağımsız OÇEM’lerde ise otizmli çocukların yaşları ve performanslarına bakılarak okul öncesi kurumlar ve ilköğretim birimleri arasında geçiş yapmaları sağlanır.
Bağımlı OÇEM’lerde eğitim-öğretim gören otizmli çocukların başarıları, Milli Eğitim Bakanlığının İlköğretim Kurumlarına ait yönetmeliğine göre değerlendirilir. Bu değerlendirmeden olumlu sonuç alan çocuklar, gelişim özellikleri ve yetenekleri göz önünde bulundurularak, kendilerine uygun orta öğretim kurumuna yönlendirilir.
Kaynaklar:
- mevzuat.meb.gov.tr:
