Uygulamalı Davranış Analizi (UDA) ile İlgili Yanlış İnanışlar

Uygulamalı Davranış Analizi yöntemi davranış bilimi olarak isimlendirilmektedir. Bu yöntem ile kişilerin davranışı, bu davranışa neden olan olası durumlar ve öğrenmenin nasıl gerçekleştiği gözlemlenmektedir. Uygulamalı Davranış Analizi yönteminde temel anlamda davranış ile davranışın nedenleri ve sonuçları arasındaki işlevsel olan ilişki araştırılmaktadır.

Çok etkili bir eğitim yöntemi olan Uygulamalı Davranış Analizi (kısaca UDA), özellikle son 30 yıldır otizmli çocukların eğitiminde yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Norveçli olan bir psikolog tarafından ilk kez 1960 yılında başlatılan Uygulamalı Davranış Analizi, o tarihten bu yana geliştirilerek uygulanmaya devam etmektedir.

Bilimsel dayanakları çok güçlü olan Uygulamalı Davranış Analizi, otizmli çocukların temel gereksinimlerini karşılamaları ve sosyal iletişim becerilerini kazanmaları için uygulanmaktadır. Birçok program ile uygulamanın da temelini oluşturan Uygulamalı Davranış Analizi ile ilgili bazı yanlış inanışlar bulunmaktadır.

yanlış inanışlar

Uygulamalı Davranış Analizi İle İlgili Yanlış İnanışlar

Uygulamalı Davranış Analizi, otizm tedavilerinin temelini oluşturan etkili bir eğitim programıdır.

Otizmli çocukların yaşadığı sorunların çoğunu çözen Uygulamalı Davranış Analizi yöntemi ile ilgili çeşitli yanlış inanışlar bulunmaktadır. Bu yanlış inanışlar şu şekildedir:

1.Uygulamalı Davranış Analizi her duruma uygulanan tek bir uygulamadan oluşur:

Bu bilgi tamamen yanlıştır. Çünkü Uygulamalı Davranış Analizi, otizmli çocuğun gereksinimleri doğrultusunda bireyselleştirildikten sonra kullanılır. Bu bağlamda çocuğun hem güçlü hem de zayıf yönleri belirlenmektedir. Bu belirlemelere göre de öğretilecek olan davranışlar sıralanır. Bu aşamadan sonra ise öğretilecek olan davranışa en uygun öğretim yöntemi veya davranış kontrol tekniği belirlenmektedir. Bu eğitim süreci boyunca, otizmli çocuklardaki gelişmelere bağlı olarak uygulamada uyarlamalar yapılır.

2. Uygulamalı Davranış Analizi uygun biçimde davranma ile bazı becerilerin öğretilmesinde etkilidir; fakat toplumsal beceriler ya da oyun gibi soyut olan davranışlar üzerinde etkili değildir.

Uygulamalı Davranış Analizi çok farklı alanlardaki soyut beceriler ile davranışların öğretiminde etkilidir. Buna örnek olabilecek çok sayıda uygulama örnekleri ve çalışmalar da vardır.

3. Uygulamalı Davranış Analizi otizmli çocukların hepsinde benzer sonuçlar doğurur.

Uygulamalı Davranış Analizi sonucunda elde edilen sonuçlar her çocukta farklı olmaktadır. Bazı otizmli çocuklarda, kendi yaşıtlarından fark edilemeyecek kadar olumlu gelişmeler görülürken, bazı çocuklarda daha değişik bir iyileşme düzeyi görülmektedir. Araştırmalar sonucunda kesin olan nokta ise Uygulamalı Davranış Analizi ’nin otizmli çocuklar ile ailelerinin yaşamlarına çok büyük katkılar sağladığıdır.

4. Uygulamalı Davranış Analizi kadar etkili olan diğer yöntemler vardır.

Bugüne kadar yapılan araştırmalar neticesinde, otizm konusunda en etkili tedavi yönteminin Uygulamalı Davranış Analizi yöntemi olduğu belirlenmiştir.

5. Yoğun bir şekilde uygulanan Uygulamalı Davranış Analizi eğitimi sonrasında otizmli çocuklar okula hiçbir destek almadan başlayabilir.

Uygulamalı Davranış Analizi sonucunda elde edilen bulgular çeşitli sonuçlar göstermektedir ve bu da geniş bir dağılımı içermektedir. Bazı çocuklar herhangi bir destek almaya gerek kalmadan okuluna devam edebilirken, bazı çocuklara uygulanan destek hizmetler ile kaynaştırma ortamına alışmaları sağlanır.

Uygulamalı Davranış Analizi yöntemi, otizmli çocukların ve ailelerinin yaşamlarını kolaylaştırmaktadır. Çeşitli yöntemler ile çocukta görülen olumsuz davranışlar azaltılarak olumlu davranışlar artırılır. Bu da sadece okul eğitimi ile yapılmamaktadır. Evde de ailelerin Uygulamalı Davranış Analizi programına devam etmeleri gerekmektedir.

Kaynaklar: