Resim Ve Nesne Eşleme

Otizmli çocukların nesneleri ve kavramları öğrenebilmeleri kendi başlarına mümkün olmamaktadır. Normal bir gelişim süreci izleyen çocukların aksine, otizmli bireyler öğrenme süreçlerini kendi deneyimleri ve gözlemleriyle yürütemezler. Nesne ve kavramların öğrenilmesi için nitelikli bir rehabilitasyon ve eğitim süreci izlenmesi gerekir. Eşleme yöntemi bu süreçte uygulanması gereken yöntemdir.

Eşlemenin otizm eğitim yöntemleri arasında en verimli metotlardan biri olduğu biliniyor. Eşleme, çocukların kavramları ve nesneleri daha iyi bir biçimde kavramasını sağlıyor. Ancak bu faaliyetlerin iyi bir biçimde yürütülmesi gerekmektedir. Resim ve nesne eşleme işlemleri senkronize bir biçimde yürütüldüğünde otizmli çocukların nesne ve kavramları kendi başlarına anlamlandırabilmeleri ve sınıflandırabilmeleri mümkün olacaktır.

resim-ve-nesne-esleme

Eşleme Eğitiminin Aşamaları

Çocukların öncelikle üç boyutlu nesneleri daha sonra iki boyutlu resim ve görselleri eşlemeleri gerekir. Nesne eşleme faaliyetleri bu yüzden önceliklidir. Otizmli çocuklar nesneleri tanımlamayı öğrendikten sonra onu benzerleriyle sınıflandırabilir ve resimlerini algılayabilirler. Ancak öncelikle nesnenin kendisini tanımaları, bir nesneyi diğerlerinden ayırt edecek özellikleri kavramaları gerekecektir.

Nesne Eşleme

Nesne eşleme işleminin birincil amacı, çocuğun aynı tip ve türde nesneleri eşleyerek, nesneleri özelliklerine göre ayırt etmeyi öğrenmesidir. Nesne eşleme işleminde pekiştireç kullanılması gerekir. Çocuk istenilen yönde işlev gösterince yiyecek pekiştireciyle ödüllendirilmeli ve olumlu bir şekilde motive olması sağlanmalıdır. Nesne eşleme faaliyeti birkaç aşamaya ayrılır. İlk başta aynı tip ve türde nesneler eşleştirilirken, sonraki aşamalarda farklı nesneleri ayırt etmek öğretilir.

Nesne eşleme işleminde kaşık, tabak, kapak gibi rahatlıkla üst üste koyulabilecek bir materyal seçilmelidir. Materyal olarak kaşık kullanıldığını kabul edersek, ilk etapta eğitim verilecek çocuğa iki adet kaşık verilir ve bunları üst üste koyması istenir. “Eşle” komutu, üst üste koyma işlemini tanımlamaktadır. Çocuk bunu başardığında “Aferin, bravo” gibi bir övgü sözcüğü kullanılır ve yiyecek pekiştireci verilir. Başarısız olduğunda ise tekrar ipucu verilir ve tekrarlaması istenir.

Daha sonra nesneleri diğerinden ayırt edebilmesi için masaya iki farklı materyal konulur. Kendisine uzatılan nesneyi, masadaki eşinin üzerine koyar. Burada ilk etapta fiziksel ipucu sağlanması gerekir. Bu etap geçildikten sonra masada bulunan iki farklı nesnenin eşleri verilir ve çocuktan bu nesneleri eşleştirmesi istenir. Her etapta nesne sayısı arttırılır ve eşleme işlemi yapılır. Pekiştireç kullanımına da bu etapta dikkat edilmelidir. Eşleştirme işlemini ipucu gerektirmeden yapabiliyorsa, pekiştireç sistemli olarak geri çekilir ve sadece ipuçsuz yapması gerektiren işlemlerde verilir.

100.000+ ailenin arasına katılın

Çocuklar için özel eğitim uygulaması.

Ücretsiz indirin

ABA terapistleri ile
tasarlandı.

Resim Eşleme

Bu aşama, nesne eşlemeden sonraki etaptır. Cisimleri tanımlamayı ve ayırt etmeyi öğrenen çocuk bu yeteneğini geliştirmek için resimleri eşleştirmelidir. Resimlerin 7x7 boyunda bir karta basılması gerekir. Otizm merkezlerinde çocukların nesne eğitimleri için özel olarak hazırlanmış kart setleri bulunmaktadır. Bu eğitim çocuğun nesneleri ve kavramları tanımasını sağlayacağı gibi hafızasını geliştirmesine yardımcı olur.

Resim eşleme yönteminde de sosyal pekiştireçler ve yiyecek pekiştireçleri kullanılır. Burada çocuktan aynı cisimlerin olduğu resimleri eşleştirmesi istenir. Kaşık ile kaşık, hortum ile hortum gibi aynı nesnelerin yer aldığı görselleş eşleştirildiğinde çocuğa pekiştireç verilir. Çocuk ipucu olmadan yapmaya başladığında pekiştireçler sistemli bir şekilde geri çekilir.

İlk etapta kartları birbirinin üzerine koyarak “eşlemesi” istenir. Daha sonra kartlar karışık bir biçimde sunulur ve burada öğrendiği nesnelerin resimlerini bulup eşleştirmesi istenir. Bu aşamada pekiştireç kullanımı son derece önemlidir. Eğer otizmli çocuk, resimleri herhangi bir ipucuna ihtiyaç duymadan eşleştirmeye başladıysa pekiştireç kullanımına gerek kalmamış demektir.

Daha sonra çocuğun nesneler ile resimleri eşleştirmesi istenir. Masaya konan bir nesneyi (kaşık, kapak, hortum vs) kart ile eşleştirir. Bu aşamadan sonra şekil ve renk eşleştirme işlemleri gelmektedir.

Kaynaklar: