Otizmli Çocukta Görsel Yardım

Genellikle 3 yaşından önce belirtilerini göstermeye başlayan otizm, çocukların sosyal etkileşim ve iletişim sorunları yaşamasına neden olmaktadır. Bireylerin sınırlı ve tekrarlanan davranışlar göstermelerine sebep olan otizm bir hastalık değildir. Gelişim sürecinde nörolojik nedenler sonucunda oluştuğu düşünülen otizm etkisi ile beynin farklı bölgeleri bir arada çalışmamaktadır.

Otizmli çocuklar çoğu insanlar ile iletişim kurmakta zorluk çekmektedir. Ancak belirtilerin erken teşhisi ile başlanan tedavi, iletişim zorluğunun azalmasını sağlamaktadır. Otizmin ilk ve en önemli belirtisi gözle temas kurulamamasıdır. Yüz ifadesi donuklaşan otizmli çocuklar, taklit etme becerilerini de kullanamamaktadır.

Otizmin erken teşhisi için ailelere büyük görev düşmektedir. Çocuklarında diğer çocuklara göre farklı davranışlar gözlemleyen aileler, bu belirtileri dikkat ederek otizmin erken teşhisini sağlamaktadır. Tanı koyulduktan sonra hemen tedavi yöntemine geçilmektedir. Otizm tedavisinde belirlenen yöntemler çocukların rahatsızlığının seviyesine göre değişmektedir.

Otizm tedavisinde en çok uygulanan ve en etkili olan yöntem Uygulamalı Davranış Analizi yöntemidir. Otizm rahatsızlığının tam olarak geçmediği söylense de, erken teşhis ve tedavi yöntemleri ile otizm belirtileri % 70 oranında azaltılmaktadır.

Otizmli çocukların her birine farklı tedavi yöntemleri ile yardımcı olmak gerekmektedir. Ancak temel anlamda nasıl iletişim kurulacağı öğretilmelidir. Otizmin direkt olarak bir tedavisi yoktur. Ancak terapistler ya da özel öğretmenler yardımı ile otizmli çocukların zorlandıkları bazı davranışların ve alışkanlıkların üstesinden gelmesi sağlanmaktadır.

Konuşulan bir dili öğrenmek otizmli çocuklar için genelde zordur. Bu nedenle kelimeleri anlamak yerine onları görmeleri daha anlamlı ve etkili olmaktadır. Bu nedenle otizmli çocuklara nasıl iletişim kurmaları gerektiği işaret yolu ile anlatılmaktadır. İşaret dili ve resimler yardımı ile çocukların rahat bir şekilde iletişim kurmaları sağlanmaktadır. Böylece otizmli çocukların daha iyi öğrenmeleri ve konuşmaya başlamaları sağlanmaktadır.

görsel yardım

OTİZM RAHATSIZLIĞINDA GÖRSEL YARDIM

Otizmli çocukların erken yaşta fark edilmeleri ve tanılarının koyulması, eğitimin de erken başlaması açısından önemlidir. Erken tedavi ile otizmli çocuklarda görülen iletişim ve sosyal etkileşim sorunları büyük oranda azaltılmaktadır.

Otizm tedavisinde en etkili yöntemlerden biri olan Uygulamalı Davranış Analizi yöntemi, görsel yardım ile uygulanan yöntemlerden de biridir. Bu yöntemde otizm eğitimine özgü olan bir müfredat izlenerek taklit, eşleştirme, sınıflandırma ve oyun eğitimi uygulamaları ile çocuğun eksik olan davranışları düzeltilerek olumlu davranışların kazandırılması sağlanır.

Uygulamalı Davranış Analizi eğitimi haftada en az 20 saat sürmelidir. Hem evde hem de okulda uygulanacak eğitime gün boyunca devam edilmelidir. Bu anlamda en etkili Uygulamalı Davranış Analizi yöntemi görsel yardım eğitimdir.

Otizmli çocuklar genel olarak görsel düşünmektedirler. Özellikle isimler, onlar için öğrenmesi en kolay sözcüklerdendir. Bunun nedeni de zihinlerinde o isimlerin resimlerini yapabilmeleridir. Örneğin yukarı veya aşağı kavramlarının otizmli çocuklara öğretilebilmesi için gösterilmesi gerekmektedir. Bunun için özel kartlar da hazırlanabilmektedir. Yukarı denildiğinde karttaki resmin uçması, aşağı denildiğinde ise karttaki resmin aşağıya inmesi gösterilmelidir. Bu da çocukların zihinlerinde yukarı – aşağı kavramlarının resimli olarak yer etmesini sağlamaktadır.

Okuma bilen otizmli çocuklar için de talimatlar bir kâğıda yazılarak öğretilmeye çalışılmaktadır. Otizmli çocuklar, bir sonraki adımı hatırlamakta güçlük çekebilirler. Bu nedenle 3 taneden daha fazla olan talimatlar yazılarak öğretilmelidir. Özellikle telefon numaralarının hatırlanması otizmli çocuklar için çok zordur. Bunların öğretilmesi için de görsel yardımdan yararlanılmalıdır.

Uygulamalı Davranış Analizini temel alarak uygulanan görsel yardım eğitimi sadece okulda devam ettirilmemelidir. Aileler de evde bu yöntem ile eğitime devam etmelidirler. Bunun en kolay yolu da İçimdeki Hazine uygulamasıdır. Ev ortamında tablet ya da bilgisayarlara indirilebilen İçimdeki Hazine uygulaması ile çocukların yaşlarına uygun oyunlar sunularak görsel etkinlikler düzenlenmektedir. Bu da otizmli çocukların öğrenmelerini hızlandırmaktadır.

Kaynakça: