Her otizmli çocuğun yaşadığı zorluklar ile gösterdiği belirtiler aynı değildir. Bu nedenle her çocuğa da uygulanan eğitim yöntemi farklıdır. Otizm tedavisi için en etkili yöntemlerden biri oyun terapisidir. Oyun yaşamın her evresinde var olan bir etkinliktir. Özellikle de yaşamın ilk yıllarında otizm tanısı koyulmuş olan çocuğun içerisinde yaşadığı dünyayı tanıması ve duygularını ifade edebilmesi için en uygun anlatım şekli oyundur. Oyun içinde keşfetmeyi öğrenen çocuklar için eğitici oyuncaklar seçilmesi de en az oyun kadar önemlidir.
Otizm İçin Eğitici Oyuncaklar
Otizmli çocuklar için hem oyun hem de oyuncak seçimi, diğer çocuklardan biraz farklıdır. Her bir çocuğun ihtiyaçları ve beklentileri farklıdır. Bu nedenle otizm tanısı koyulmuş olan çocukların dikkatini çeken ve yapmaktan hoşlandığı etkinlikleri oyun içerisine katmak çok önemlidir. Bu nedenle oyun ve oyuncak seçimi önemlidir.
Otizmli çocukların genelinde gözlemlenen kendi kendini güdüleme davranışı yerine oyuncaklar ile oyun oynamanın öğretilmesi ilk hedef olmalıdır. Bunun için de kendi kendini güdüleme davranışını azaltıcı oyuncaklar seçilmelidir. Eğitici oyuncaklar seçilirken dikkat edilmesi gereken unsurlar şunlardır:
-
Görsel Uyarım
Otizmli çocukların genelinin dönen objelere gözleri takılmaktadır. Işıklara bakmaktan zevk alan otizmli çocuklar, kendi ellerini inceler ve parmaklarını gözlerinin önüne getirerek oynatır. Bu nedenle görsel uyarı ihtiyacını azaltmak adına dönen lambalar, el feneri, kum saati, tekerlek, ışık çubukları, manyetik toplar, yazı tahtaları, ışık tabancası ve dürbün gibi oyuncakların alınması uygundur.
-
İşitsel Uyarım
Şarkıları seslendirmeye çalışan otizmli çocuklar, vokal yapar gibi mırıldanarak şarkı söylerler. Dilini şaklatmayı da seven otizmliler, eşyaların üzerinde parmaklarını tıklatır. Bu nedenle işitsel uyarıcıların değiştirilmesi amacı ile ses çıkaran oyuncakların seçilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda zil, düdük, radyo, konuşan oyuncaklar, müzik kutuları ve piyano tarzı oyuncaklar uygundur.
-
Dokunsal Uyarım
Kendi vücudunu okşamayı ve kendisini çimdiklemeyi seven otizmli çocuklar, parmaklarını da ağızlarına sokarlar. Dokunsal uyarıcıların değiştirilmesi amacı ile balık oltaları, iple hareketi sağlanan kuklalar ve flüt gibi oyuncaklar seçilmelidir.
-
Vücudun Uyarımı
Otizm tanısı koyulmuş olan çocuklar, vücudunu değişik şekillere sokarlar. Ayak parmakları üzerinde yürürler ve kafasını yana eğerek dolaşırlar. Bu nedenle en uygun oyuncaklar at, vagonlar, salıncak ve hamaktır.
Eğitici oyuncaklar ve oyunların otizm tedavisindeki önemi ve etkisi çok büyüktür. Bu nedenle tasarlanmış olan İçimdeki Hazine, eğitsel oyunlar ile çocukların tedavisinde etkili olmaktadır. Ayrıca, hem telefonlara hem de tabletlere ücretsiz olarak indirilerek evde istenildiği zaman eğitime devam edilmesini sağlamaktadır.
Kaynakça:
- Montessori Etkinlikleri / Otizm ve Oyun:
https://www.montessorietkinlikler.com/otizm-ve-oyun/
- Günaydın Gazetesi / Otistik Çocuklarda Oyuncak Seçimi Çok Önemli:
http://www.gunaydingazetesi.com.tr/otistik-cocuklarda-oyuncak-secimi-cok-onemli/44074/