Otizmli çocuklarda en sık görülen belirti konuşamama ve göz kontağı kuramama sorunudur. Bu sorunlar nedeni ile çevresi ile de iletişimde zorlanan otizmli çocuklar, sosyal iletişim konusunda eksik kalarak kendi içine kapanmaktadır. Bu belirtileri yaşayan çocuklara destek verilip eğitim sağlanmaz ise daha da içine kapanan otizmli çocuklar, ileride daha ciddi belirtiler göstermeye başlayacaktır. Bu nedenle ailelerin çocuklarını çok iyi izlemesi ve farklı bir durum hissettiklerinde bir psikoloğa götürmesi, erken teşhis için çok önemli bir adımdır.

Erken teşhis sonrasında hemen kapsamlı şekilde eğitimine başlanan otizmli çocuklar, zamanla eğitimin ve ailenin olumlu etkisi ile otizm belirtilerinden büyük oranda kurtulmaktadır. Eğitim yöntemleri her çocukta farklıdır. Çünkü bütün otizmli çocuklarda görülen belirtiler ve bu belirtilerin derecesi aynı değildir. Çocukların durumları Uygulamalı Davranış Analizi yöntemi ile test edilir ve hangi davranışları ne derece gerçekleştirdiği belirlenerek hedef davranış oluşturulur. Bu sayede çocuklara kazandırılmak istenen davranışlar kısa sürede kazandırılmaktadır. Otizm rahatsızlığı için uygulanan terapilerden biri de taklit becerilerinin geliştirilmesidir.

taklit becerileri

Taklit Becerileri ve etkisi

Otizmli çocuklara kazandırılan erken dönem taklit becerileri, aile ile çocukların etkileşimini olumlu olarak etkilemektedir. Sembolik olan oyunun başlaması için çok kritik bir beceri sayılan taklit, sosyal etkileşimlerin sürdürülmesini sağlamaktadır.

Otizmli çocuklar, kendileri için gerekli olan birçok davranışı diğer insanları gözlemleyerek öğrenmektedir. Özellikle de kendi akranları üzerinde yaptıkları gözlem daha etkilidir. Kaba ve ince motor nesneleri ile yapılan eylemlerin taklitleri, sosyal öğrenme ve etkileşim için gereklidir. Taklit ile hem karmaşık durumları anlayan otizmli çocuklar hem de çevresi ile karşılıklı olarak etkileşime girmektedir. Gözlemledikleri davranışları, gözlemlenen davranışların hemen arkasından sergileyen çocuklar, ileride aynı durumla karşılaştıklarında da aynı davranışı sergilemektedir.

Taklit becerileri sınırlı olan otizmli çocuklara bu becerilerin de kazandırılması gerekmektedir. Bazı otizmli çocuklarda 20. Ay dönemlerinde bile gelişmiş olan taklit becerileri bazı çocuklarda çok zor gelişmektedir. Bunun için erken eğitim yöntemleri uygulamasında taklit becerileri için de çalışmalar yapılmalıdır.

TAKLİT TEKNİKLERİ

Taklit ile çocukların artırılması istenen davranışlar belirlenerek ona göre taklit teknikleri öğretilmelidir. Otizmli çocuklar taklit aşamasında kendi yaşıtlarındaki çocuklardan daha fazla etkilenir. Özellikle oyun esnasında daha çok taklit becerileri gelişen çocuklar, bu tekniğin zamanla devam ettirilmesi ile öğrendikleri davranışı artık unutmamaktadır ve alışkanlık haline getirmektedir.

Örneğin; otizmli çocuklara öz bakım becerilerinden biri kazandırılmak istendiğinde, akranlarından biri bu becerileri sergilerken gösterilmeli ve aynısı yapması istenmektedir. Bu sayede elini yıkamayı ve temizlemeyi öğrenen otizmli çocuklar, bir yandan da eğlenerek güzel vakit geçirmektedir.

Taklitin otizm tedavisinde yeri çok büyüktür. Kendi yaşıtlarından gördüklerini daha çabuk öğrenen otizmli çocuklara, evde de eğitim verilmelidir. Sadece okul ile kalan otizm eğitiminde istenilen verim alınamamaktadır. Zamanının çoğunu evde geçiren otizmli çocuklara mutlaka aileleri tarafından da çeşitli yetenekler kazandırılmaya çalışılmalıdır.

Kaynakça: