Yaşıtlarına göre gerek iletişim gerekse sosyal beceriler bakımından geride olan otizmli çocukların tedavisi sadece okul ve terapi seanslar ile sınırlı kalmayıp bir ömür devam etmektedir. Tedavinin özellikle yaşamın her alanına yayılması, davranış ve iletişim becerilerinin gelişmesi otizmli bireylerin yaşıtları ile aralarındaki farkın giderek kapanması demektir. Her bir otizmli çocuk birbirinden farklıdır. Bu nedenle eğitim sadece okulda kalmamalı özellikle ebeveynlerin katılımı ile evde de devam etmelidir. Lovaas yöntemi de çocuğun gelişimi için etkili bir yöntemdir.

Otizmde Lovaas Yöntemi

Uygulamalı davranış analizi Los Angeles California Üniversitesi psikologlarından olan Dr. Ivar Lovaas tarafından geliştirilmiş bir yöntemdir. Her bir hedef davranış davranışçı yöntemlerle öğretilmekte, davranışlar kendisini oluşturan alt davranışlara bölünerek otizmli çocuk için basitleştirilmektedir. Lovaas tarafından geliştirilen bu tedavi yöntemi sözel açıklamalar ve yönergelerle hedef davranışların kazanılmasını kolaylaştırır. Sosyal davranışlar, öz bakım becerileri, bağımsız oynama becerisi el göz ve denge koordinasyonu dil ve konuşma becerileri arttırılırken olumsuz davranışlardan olan kendine ve çevresine zarar verme ve öfke nöbetleri gibi davranışlar da azaltılır.

Lovaas Yönteminin Temel Amacı

Lovaas yöntemi otizmli çocuğun zayıf ve güçlü yönlerine bakılmaksızın ceza ve ödül ile istenmeyen davranışların yok edilmesi veya düzeltilmesine, olumlu davranışların öğretilmesini amaçlar. Her olumlu ve doğru davranışta çocuk ödüllendirilir. Hayır derken ses tonu biraz sertleşirken evet derken son derece yumuşak söylenir ve somut ödüller takdirle soyut ödüllere dönüşür.

Günde 1-2 saat yapılan egzersizlerle olumsuz davranışların iyileştirilmesi mümkündür. İlk etapta temel komutlar öğretilir. Otur, düzgün dur ve bana bak gibi basit cümlelerle temel yaptırımlar söz konusudur.

Eski egzersizler sık-sık tekrarlanır. Arada mola verilerek çocuğun yapmaktan hoşlandığı şeylerle uğraşmasına müsaade edilir. Her 15 dakikada bir mola verilerek alıştırmalara 1-2 saat devam edilebilir. Araya yeni komutlar da eklenerek yeni hedefler belirlenir.

lovaas yöntemi

Lovaas Yönteminde Süreklilik Önemlidir

Lovaas yöntemi ile istenmeyen davranışların değiştirilmesi ve yeni davranışların kazandırılması hedeflenir. Bunu yaparken alıştırmalara ara vermek otizmli çocuğun kafasının karışması ve bir müddet sonra yine kendi bildiğini okuması demektir. Kurallardan taviz vermek, programa ara vermek programın bir müddet sonra işe yaramaz hale gelmesine neden olur. Çocuğun uyanık olduğu tüm gün boyunca zamana yayılmalı, yaşamın geçtiği her yerde ve yakın çevresindeki kişiler tarafından Lovaas devam ettirilmelidir.

Otizmli çocuğun çevre ile etkileşiminin yön verdiği bir program olan Lovaas yani davranışçı yöntem, bilimsel çalışmalar sonucu başarısını kanıtlamış bir tedavi yöntemidir.

Otizmin Tedavisinde Bireysel Eğitim Programı BEP

Bireysel eğitim kişiye özel eğitimdir. Her otizmli bireyin otizmin neden olduğu etkileri farklı derecelerle yaşadığı gözlemlenmektedir. Tipik özelliklerden bir kısmını belirgin bir şekilde gösteren otizmli bir çocuğun yanında diğer özelliklerini baskın yaşayanlar da bulunmaktadır.