Artık hayatımızın her alanında bulunan akıllı cihazlar otizmli bireyler için de büyük bir önem taşıyor. Çizelgeler, takvimler, hatırlatıcılar ve planlayıcılar gibi birçok yan özellik, insan hayatını hiç olmadığı kadar düzenli tutmak için tasarlanmış durumdalar. Görsel ya da metinsel uygulamalar, otizm eğitiminde de önemli roller üstleniyorlar.
Aileler İçin Akıllı Cihazlar
Otizmli bireylerin temel becerilerinin gelişimi için düzenli takip, eğitim ve iletişim programlarının yönetilmesi, eksiklerin zamanında tespit edilmesi ve yerine yeni yöntemlerin hızla geliştirilmesi hayati derecede öneme sahiptir. Bu sebeple otizmli bireylerin eğitim süreçleri için küresel ağlara bağlı bu teknolojiler artık vazgeçilmez birer yardımcı olarak görülmektedir. Üstelik sadece eğitimciler ve yakınları için değil, otizmli bireylerin kendileri de hayatlarını kendi başlarına devam ettirebilme konforu için bu yardımcılara sık sık başvurmakta, eğitim programlarını bu uygulamalar ile rahatlıkla sürdürebilmektedirler.
Teknolojinin bu kullanımı ile otizmli bireyler, hem gündelik hayatlarını sürdürebilmekte hem de değişen dünyaya uyum sağlayabilmektedirler.
Görsel Hafızanın Önemi
Görsel yönü kuvvetli tablet uygulamaları, görme yeteneğini diğer yetilerinden daha verimli kullanan otizmli bireyler için kullanışlı eğitim olanakları sağlamaktadır. Çoğunlukla eşleme ve sınıflama pratiğinin üzerine yoğunlaşan akıllı cihaz uygulamaları, Uygulamalı Davranış Analizi (UDA) ve bu analiz tekniğinden doğan birçok analiz yöntemi ile desteklenerek, otizmin ilerleyişi hakkında da önemli veriler sağlamaktadır. Otizm etkisi altındaki bireylerin eğitiminde önemli etkiler yaratan bu uygulamalar, otizmli birey yakınları ve uzmanlar için yönlendirici analiz raporları da sunmaktadır.
Her Otizmli Çocuk Farklıdır
Otizmli bireyler arasında becerilerin gelişimi farklılıklar gösterir. Eğitim alan kişilerin kimileri objeler arasında eşleştirme gelişiminde sorunlar yaşarken, bazı kişilerde sorunlar dil gelişiminde yoğunlaşıyor olabilir. Bu sebeple farklı oyun türleri ile otizmli bireylere ulaşan bu uygulamalar, otizmli bireylerin kişisel özelliklerinin erken fark edilmesi için elverişli yöntemlerdir.
Ayrıca akıllı cihazlar üzerinden eğitim, her çocuğun ilgi alanları ve yeteneklerine göre kişiselleştirilebilmesi yönüyle de otizm eğitimi için oldukça elverişlidir.
Akıllı Cihazlar ve Konsantrasyon
Akıllı cihazlar aracılığıyla kullanılan uygulamalar, dikkat eksikliği gösteren kişilerin gündelik hayatlarında kullanmak üzere ihtiyaç duydukları becerilerin geliştirilmesi için tasarlanmaktadırlar. Otizm tanısı erken yaşlarda konulmuş bireyler kadar ileri yaşlarını yaşayan otizmli bireyler için de son derece uygun olan bu uygulamalar, çocuksu görünümlerine rağmen her yaştan birey için olumlu sonuçlar yaratabilmektedir. Düşünsel pratiği desteklenen bireyler, başarıya ulaşmanın verdiği özgüvenle beraber kendilerini daha iyi hissetmektedirler.
Otizmli bir çocuğun dikkat süresi ortlama 5 dakika iken, akıllı cihazlar eşliğinde bu süre 55+ dakikaya kadar çıkabilmektedir.
Akıllı Cihazlar Üzerinden İletişim
Otizmli çocuklara beceri kazandırma eğitimlerinde sözel ve sözel olmayan iletişim şekilleri kullanılmaktadır. Tüm çocuklar gibi yoğunlukla oyunlarla yürütülen eğitimlerden daha verimli sonuçlar elde edilmektedir. Tablet uygulamaları otizmli bireylere gündelik hayattaki objeleri öğretmek, genel sıfatlandırmaları algılayabilmesini ve kullanabilmesini sağlamak ve ihtiyaçlarını ifade edebilme kabiliyetlerini geliştirmek üzerine dikkatle kurgulanmış ve tasarlanmıştır. Görsel desteklemelerle geliştirilen bu uygulamalar, ilgi çekiciliği ile eğitim programlarının başarı ile sürdürülebilmesine olanak vermektedir.
Tüm bu yardımcılara ek olarak akıllı cihazlarda, iletişim becerisi sınırlı bireyler için tasarlanmış erişilebilirlik programları da mevcuttur. İfade olanakları sınırlı bireyler için fiziki ses ve görüntü desteği sağlayan bu uygulamalar, her yaştan otizmli bireyler için hem temel beceri ihtiyacının karşılanmasına hem de dil yeteneğinin geliştirilmesine yardım sağlamaktadır.
Kaynaklar
- Binyamin Birkan / Etkinlik Çizelgeleri: Otizmli Çocuklara Bağımsızlık, Sosyal Etkileşim ve Seçim Yapmayı Kazandırma:
http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/39/1806/19091.pdf
- Nilgün Ulutaşdemir / Engelli Çocuklarda İletişim ve Oyunun Önemi:
http://www.tohumotizmportali.org/docs/modul-14_12.1-engelli-cocuklarda-iletisim-ve-oyunun.pdf
- Serhat Odluyurt & Hatice Deniz Değirmenci & İclal Adalıoğlu & Alper Kapan / Otizmli Çocuklara Doğrudan ve Video Modelle Birlikte Sunulan Pecs Uygulamasının Etkilerinin Karşılaştırılması:
http://www.int-jecse.net/assets/upload/pdf/20160103162628_intjecse.pdf