Otizm Spektrum Bozukluğu Nedir?

Otizm spektrum bozukluğu (OSB) toplum içerisinde algılandığının aksine oldukça farklı bir tanıma sahiptir. Bu bozukluk aslında psikolojik durum spektrumu veya nöro gelişimsel bir bozukluk olarak değerlendirilebilir. Doğuştan gelen otizm spektrum bozukluğunda, sosyal ilişkilerde ve iletişim kurmada yaşanan sıkıntılar en belirgin etkiler olarak kabul edilir. OSB’ye sahip bireylerde ilgi duyulan alanlar sınırlıdır ve bunun yanında kendini yineleyen davranışlar ve hareketler sıklıkla görülür.

Otizm spektrum bozukluğu belirtileri hemen ortaya çıkmaz. Belli bir yaştan sonra daha çok belirginleşmektedir. Özellikle 3 yaşından sonra çocuklarda daha belirgin olarak sıkıntılar gözlenmeye başlar. 3 yaşındaki çocukların genel olarak belirli bir gelişim süreci vardır. İstisnalar dışında otizme sahip çocuklar bu gelişim sürecini geriden izlemektedirler. Çoğu ailede aynı yaş grubundaki çocuklar ile kendi çocuklarının durumunu karşılaştırdıklarında otizmden şüphelenmelerini gerektirecek bulgulara ulaşabilirler. Bu gibi durumlarda otizmin belirtilerinin bilinmesi, çocuğun bu doğrultuda gözlemlenmesi ve bir uzmandan yardım alınması çok önemlidir.

Otizm Spektrum Bozukluğu Sebebi

Otizmin sebebi net olarak bulunamamıştır. Ancak genel yargı şudur ki otizm beyin yapısını veya işlevini etkileyen bir takım sinir sorunlarından kaynaklanmaktadır. Otizm aslında otizm spektrum bozukluğunun tamamını kapsamaz. Ancak toplum içerisinde aynı ifadeleri taşıdıkları düşünülerek kullanılır. Otizm, otizm spektrum bozukluğu alt sınıflarından biridir sadece. Aslında otizm spektrum bozukluğu 3 ana çeşide ayrılır. En sık rastlananı ise halk diline otizm spektrum bozukluğunun asıl adıymış gibi geçen otizmdir. Bu nedenle aslında otizm otizm spektrum bozukluğu içerisinde merkezde bulunur. Diğer iki bozukluk ise asperger sendromu ve YGB- BTA’dır.

Asperger sendromu belirtileri sebebi ile otizme yakınlık göstermektedir. Otizm ile karşılaştıracak olursak asperger sendromunda dil becerilerinin geç gelişimi gibi bir durum söz konusu olmamaktadır. YGB – BTA ise adlandırılamayan yaygın gelişimsel bozukluk olarak literatürde geçmektedir. Daha özel bir semptom koymak için yeterli tanı yok ise bu tanılar konulmaktadır. Aslında otizm ile benzer belirtileri paylaşan ancak bağımsız nedenler ile ortaya çıkmış bazı rahatsızlıkları da otizm spektrum bozukluğu içerisine katmaktadır. Bunlar arasında Rett sendromu ve dezintegratif bozukluklar yer almaktadır.

Otizm Sizin Hatanız Değildir

Otizm, ailenin yanlış bir hareketinden veya davranışından kaynaklanmaz. Otizmli olmak da bir hastalık olarak nitelendirilmemelidir. Otizm bir farklılıktır. Dünya düzeni sağlıklı olarak kabul edilen insanların ihtiyaçlarına göre düzenlendiği için ufak bir fark ile otizme sahip olan bireylerin bu düzene ayak uyduramaması sadece dünyayı farklı algılayışlarından kaynaklanır.

Otizmin neden kaynaklandığının tam olarak bilinmediğini dile getirmiştik. Buna sebep olan genler veya çevresel faktörler hala araştırma aşamasındadır. Otizmli bir bireyin kendisinden farklı olan bir toplum içerisinde yaşaması oldukça güç olmaktadır. Ancak bunun farklılığını ya da aynılığını yine çoğunlukta olan ve kromozom sayıları farklılık göstermeyen insanlar belirlemektedir.

Bir bireyin otizmli olması için herhangi bir ırkta veya belli bir statüye sahip bir ailenin çocuğu olmasına gerek yoktur. Otizm dil, din, ırk, statü gözetmeksizin her bireyde ve her bireyin çocuğunda görülebilecek bir durumdur.

Tüm durumlar göz önüne alındığında otizm aslında bir bozukluk değil bir farklılıktır. Ancak bu farklılık otizmli bireylerin yaşam koşullarını sınırlandırmaktadır. Çoğunluğa uyum sağlamakta zorlanan bu bireyler için yaşam oldukça zor olabilmektedir. Bunun önüne geçmek de yine çoğunluğa bağlıdır.

Sağlıklı olarak nitelendirdiğimiz insanların çoğuna baktığımızda herkesin farklı kişiliklere sahip olduğunu görürüz. Kimisi utangaç, kimisi dışa dönüktür. Ancak normal göründükleri için bu kişileri yargılamayız. Otizme sahip olan bireyler davranışlarındaki belirgin durumlar sebebi ile dikkat çekmeye çok daha meyillidirler. Bunu kısmen bir kişilik olarak görmeye çalışmak otizmli bireyler için de otizmli olmayan insanlar için de çok daha kolay olacaktır. Farklı bir genetikle doğmuş bu özel insanların da yaşamaya hakkı olduğunun bilincinde olarak toplum yapısını sağlamak için otizmli bireylere nasıl davranılması gerektiğini öğrenmek gerçekten çok önemlidir.

Kaynakça: