Kaynaştırma Uygulamalarının Otizmlilerde Doğurduğu Sonuçlar

Kaynaştırma uygulamaları, gerekli sosyal ve akademik şartları karşılayan otizmli öğrencilerin, otizmli olmayan öğrenciler ile birlikte eğitim-öğretim hayatlarına devam etmelerini sağlayan eğitim modelidir. Kaynaştırma uygulamalarının en büyük amacı otizmli bireyleri olabildiğince toplumdan ayırmamak ve onların da topluma fayda sağlayabilen sosyal açıdan sağlıklı bireyler haline getirmektir.

Otizmli çocuklar, öncelikle Otizmli Çocukları Eğitim Merkezleri’nde eğitim hayatlarına başlarlar bu merkezlerde gösterdikleri sosyal gelişimleri ve akademik başarıları takip altına alınır. Sosyal ve akademik gelişimi belli bir noktaya ulaşan çocuklar için bir rapor doldurulur ve bu rapor yetkili kurum tarafından onaylandığı takdirde çocuk en yakın kaynaştırma sınıfına transfer edilir.

Geçmişten bugüne yapılan kaynaştırma çalışmaları sonucu pek çok otizmli öğrencide sosyal ve akademik açıdan gelişmeler gözlemlenmiştir. Aileler, kaynaştırmanın ardından çocuklarının davranış biçimlerinin pozitif yönde ilerlediğini, problemli davranışlarının ise gerilediğini ifade etmektedir. Öte yandan kaynaştırma sınıflarında bulunan otizmli olmayan öğrencilerin hiçbir şekilde bu durumdan olumsuz etkilenmediği de kanıtlanmıştır.

Okul öncesi eğitimde başlanılan kaynaştırma çalışmalarında, pek çok kez çocukların, otizmli çocuklarla arkadaş olmaya çalıştığı ve teneffüslerde birlikte oyun oynadıkları görülmüştür. Dışlanmayan otizmli çocuklar diğer okul arkadaşlarını model alarak sosyal becerilerini geliştirmişlerdir.

Kaynaştırma uygulamalarının otizmli çocuklara sağladığı faydaların yanında, uygulamaların toplum tarafından da benimsenip desteklenmesi de büyük ilerlemeler kaydedilmesine sebep olmuştur. Otizmli çocuklar kaynaştırma sınıflarında, erken yaşta uyum sağlamayı öğrenirler. Bu da, ileriki yaşamlarında ve hatta iş hayatlarında daha başarılı olmalarını sağlar.

Kaynaştırma uygulamalarının en iyi yanlarından bir tanesi de çocukların iletişim becerilini geliştirmesidir. Otizmli çocuklar kendi özgün iletişim yollarını, diğer çocukların iletişim şekilleri ile birleştirerek giderek daha da iyi iletişim kurmaya başlarlar. Kaynaştırma sınıfında bulunan diğer çocuklar da öncesinde gerekli eğitim verildiği için otizmli arkadaşlarıyla nasıl iletişim kurması gerektiğini bilirler. İletişim sürecindeki bu uyum, otizmli çocukların sorunsuz bir sosyal birey olmasının önünü açar.

Özel eğitim sınıfları otizmli çocukların eğitimi için gereklidir fakat otizmli bireylerin ömür boyu özel eğitim merkezlerinde kalmaları kimseye fayda sağlamaz. Her zaman ayrı muamele görmek bireylerin ötekileşmesine sebep olur ve bireyin sosyal gelişiminin önüne geçer. Kaynaştırma uygulamalarının en iyi tarafı, özel eğitimi en az seviyede tutarak otizmli bireylerin de herkesle birlikte eğitim almasını sağlamaktır. Kaynaştırma sınıfları otizmli çocukların topluma adaptasyonu için ilk ve en önemli aşamadır. Bu sebeple, otizmli çocuk kaynaştırma sınıfına yerleştirilmeden önce; sınıf öğretmenine, branş öğretmenlerine okul yönetimine ve sınıf arkadaşlarına özel eğitim verilir. Bu eğitim kaynaştırma uygulamasının daha başarılı geçmesini sağlar. Kaynaştırma sayesinde, otizmli çocuklar gerçek bir sosyal çevre edinir ve bu sayede sosyal gelişimleri hızlanır. Sosyal ortamlarda daha rahat eden ve problemli davranışlarından arınan otizmli çocuklar, sosyal uyum ve iletişim sorunlarını da en aza indirdikleri için öğrenmeye daha açık hale gelirler bu sayede akademik olarak da daha başarılı olurlar. Bazı otizmli bireylerin, diğer insanlara göre üstün olan kavrama ve uygulama becerilerinin olduğu bilinmektedir. Kaynaştırma uygulamaları sayesinde otizmli bireylerin bu becerilerini erken yaşta açığa çıkartması ve geliştirmesi kolaylaşır. Kaynaştırma uygulamaları ile otizmli çocuklar ötekileşmekten kurtulur, öğrenim becerileri gelişir, gerçek potansiyellerini ortaya çıkarırlar ve ileride bir kariyer sahibi olmaları da kolaylaşır.

Kaynaklar:

• Ülkemizde Otizm Eğitimi Ve Kaynaştırma Çalışmaları: https://otsimo.com/tr/ulkemizde-otizm-egitimi-ve-kaynastirma-calismalari/
• Yüksek Fonksiyonlu Otistik ve Asperger Sendromlu Çocukların Eğitiminde Kaynaştırma Yard. Doç. Dr. Alev Girli