Doğru Yemek Yeme Davranışı Edindirme

Çocuğa doğru yemek yeme davranışı öğretilmesi otizm eğitiminde büyük bir önem taşımaktadır. Otizmli çocuklara, özellikle üç yaşından önce tanı konması oldukça önemlidir çünkü bu noktada en büyük faydayı sağlayacak kısım, otizmli bir çocuğa ne kadar erken yaşta özel eğitim verilmeye başlanırsa, o kadar hızlı ve verimli sonuçlar elde edilebilir olmasıdır. Otizmli bir çocuğa haftada en az 20 saat ve ideali 40 saat olmak üzere, konunun uzmanları tarafından özel olarak hazırlanmış eğitim programlarının uygulanması gerekmektedir.

Özel eğitimin yanı sıra bu özel olarak hazırlanmış eğitime destek olarak, otizmli çocukların günlük hayatlarını mümkün olan en az şekilde yardım alarak devam ettirebilmeleri için gerekli olan becerileri edinebilmeleri adına bir takım uğraşı terapileri de yapılmaktadır. Bu edinilmesi oldukça önemli olan günlük hayat becerileri arasında en çok önem arz edeni şüphesiz ki beslenme becerileridir. Beslenme becerisine sahip olan otizmli çocuğun hayat kalitesi gözle görülür bir şekilde artar. Aynı zamanda bu durum aile fertlerinin hayatını da oldukça kolaylaştırmaktadır.

Bazı otizmli çocuklar kendilerini besleyebiliyor olsa da bunu kendi istediği şekilde yapmayı tercih edebilir. Bunu değiştirmeye kalktığınızda ise size karşı gelebilir ve kendi yöntemini değiştirmemek için size direnebilir. Çocuğunuzun beslenirken bir kaşık kullanmasını istiyorsanız, mümkün olan en yakın zamanda derhal pozitif bir rutin devreye sokmanız gerekmektedir.

Otizmli Çocuğa Doğru Yemek Yeme Davranışı Nasıl Kazandırılır?

Dikkat dağıtan durumları en aza indirmeye çalışın, böylece çocuğunuz dikkatini toplamasını istediğiniz önemli noktaya daha kolay konsantre olabilecektir. Örnek vermek gerekirse, televizyonu ya da radyoyu kapatın. Dışarıdan çok ses geliyorsa, pencereyi kapatın.
Çocuğunuz nerede yemek yemesi gerektiğini bilmelidir. Her istediği yerde yemek yemesine izin vermek doğru bir davranış olmayacaktır. Çocuğunuz bu pozitif rutini en uygun ortamda öğrenmelidir. Örneğin mutfakta ve yemek masasında.
Bir yemek esnasında çocuğunuzu kaşığını kullanması için bir kere teşvik edin. Daha sonra, diğer yemek vakitlerinde kaşığını yine kullanması için yaptığınız cesaretlendirme sayınızı yavaş yavaş artırmaya başlayın. Öğrenmesini ve uygulamasını istediğiniz bu pozitif rutine alışmasına olanak sağlamak için, süreci bu yavaşlıkta uygulamaya özen göstermelisiniz.
Kaşığı kullanmasına yardım etmek için çocuğunuzun arkasına geçip elini tutarak yardımcı olmanız sürece büyük katkıda bulunacaktır.
Bütün bunları öğretirken evinizde kolayca hazırlayacağınız sosyal durum kartlarının ebeveynlere çok faydası olacaktır. Yemeğe hazırlık, yemek yeme ve sonraki aşama (masayı toplama, elleri yıkama, dişleri fırçalama) gibi aşamaların resimlerini tek tek gösteren resimli sosyal durum kartlarıyla çocuğunuz hem onun neyi beklediğini bilecek hem de daha çabuk adapte olacaktır. Çocuğunuzun fotoğrafını çekerek ya da kitaplardan, dergilerden kestiğiniz görselleri kullanarak kolayca bir kitapçık oluşturabilirsiniz.

Çocuğunuza Yemek Yemenin Belirli Bir Vakti Ve Yeri Olduğunu Öğretmelisiniz

Bazı otizmli çocuklar, yemek yerken aşmaması gereken sınırları anlayamayabilir. Böyle durumlarda bizim onlara bazı belli şeylerin belli yerlerde yapılması gerektiğini öğretmemiz gerekmektedir. Yemek yeme hakkında özel eğitim almayan okul öncesi çocuklarda genellikle gün boyu abur cubur yeme ve TV izlerken, oyun oynarken ya da ev içerisinde dolanırken yemek yeme davranışı sergilediği gözlemlenmektedir. Bu noktada, otizmli çocuğunuza yemek yemenin bir vakti ve belli bir yeri olduğunu, yemeğin mutfakta ya da yemek masasında yenmesi gerektiğini öğretmeniz gerekmektedir. Çocuğunuz sınırları öğrenmeli ve yemek yerken bir başlangıç, orta ve son aşamalarının bulunduğunu kavrayabilmelidir. Bu pozitif rutini öğretebilmek adına, oldukça kararlı olmalı ve düzenli olarak bu rutine kendiniz de uymalısınız.

Yemek yeme ve içmekle de alakalı olan diğer birçok sosyal becerimiz gibi, bu beceri de oldukça büyük bir önem arz etmektedir. Aileler otizmli çocuğunu da yanına alarak rahatlıkla dışarıda bir restaurantta da yemek yiyebilmelidir. Abur cubur için çok katı olunmaması gerektiği de unutulmamalı fakat bunun için de bir zaman ve yer mutlaka belirlenmeli ve pozitif rutinin içerisine dâhil edilmelidir. Abur cuburun ve normal öğünün ne zaman ve nerede yenilmesi gerektiğini bilen çocuk, ne yapması gerektiğini daha iyi anlayabilecek ve kurallara daha rahat bir şekilde uyma davranışı sergileyebilecektir. Çocuğunuz bu konuda aşama kaydetmeye başladığında, kendisine doğru yemek yeme davranışı ile ilgili daha birçok sosyal iletişim becerisi öğretebilmeniz daha da kolay hale gelecektir.

Kaynaklar: