Başarılı Kaynaştırmanın Ölçütleri

Kaynaştırma uygulamaları, otizmli çocukların eğitim hayatlarına otizmli olmayan çocuklarla devam edebilmesini sağlayan bir eğitim modelidir. Başarılı kaynaştırma uygulamaları sayesinde otizmli çocuklar sosyal çevrelerine uyum sağlama konusunda daha rahat olurlar. Erken yaşta başlanan kaynaştırma uygulamaları, çocukların ileriki hayatlarındaki sosyal becerilerinin daha iyi olmasında da büyük ölçüde fayda sağlar. Sosyal uyum sorununu aşan çocuklar, hayatlarında daha başarılı oldukları için kaynaştırma uygulamaları büyük önem taşımaktadır.

Kaynaştırma uygulaması büyük özen gerektirir. Kaynaştırma uygulamasına başlanmadan önce, otizmli çocukların OÇEM’lerde sosyal ve akademik becerileri gözlem altında tutulmalı ve sadece gerekli kriterleri karşılıyorsa kaynaştırma uygulamasına başlanmalıdır. Ayrıca uygulamanın işleniş şekli de çok önemlidir.

Başarılı Kaynaştırma İçin Alınması Gereken Önlemler Ve Edinilmesi Gereken Bilgiler

Kaynaştırma uygulamasının başarılı olması için, öncelikle kaynaştırma uygulamasının yapılacağı okulun öğretmenleri ve diğer personelleri gerekli şekilde eğitilmeli ve farkındalık sağlanmalıdır.
Öğretmenlere genel eğitimin dışında otizm spektrumundaki çocukların öğrenme biçimleri ile ilgili özel eğitimler verilmiş olmalıdır.
Kaynaştırmanın başarılı olması için öğretmenler, eğitim programlarını çocukların özelliklerine göre farklılaştırma konusunda kendilerini geliştirmelidir.
Öğretmenlerin en az 1 tam gün boyunca uzman kişiler tarafından eğitilmesi gerekmektedir.
Öğretmenler BEP oluşturma eğitimi verebilmelidir.
Yardımcı öğretmenlerin de otizmi kapsayan hizmet içi programlar üzerine eğitim alması gerekir.
Öğretmenler ve yardımcı öğretmenlerin birlikte daha iyi çalışmaları için de eğitim alması fayda sağlar.
Öğretmenlerin yanında okul idarecilerinin de farkındalık kazanmak adına eğitim alması kaynaştırma uygulamalarının başarısını arttırır.
Gerekli eğitimler alındıktan sonra çocuk kaynaştırma sınıfına yerleştirilebilir. Çocuk sınıfa yerleştiğinde rahat edebileceği dikkatinin fazla dağılmayacağı ve sınıftan dışlanmış hissetmeyeceği bir yere oturmalıdır.

Sınıftaki diğer öğrencilerde sınıf öğretmenleri tarafından bilinçlendirilmeleri ve çocukların sınıflarında otizmli bir bireyin olduğunun farkında olmaları gerekir. Çocukların bu yönden bilinçlendirilmesi, iletişim açısından büyük önem taşır. Çocuklar otizmli çocuklarla nasıl iletişim kurmaları gerektiğini bilirlerse, uyum sorunu daha az yaşanır. Otizmli çocuklar, sınıf arkadaşları ile yakınlaşmaya başladıklarında, onların davranışlarını model alarak öğrenir ve sosyal becerileri gelişir.

Öğretmenler eğitim programlarını hazırlarken, otizmli çocuğa karmaşık gelen ve onun için çok soyut olan kavram ve alanları belirlemeli ve ona göre eğitim vermelidir. Ayrıca, öğretmenler BEP hazırlarken tıbbi değerlendirmelerden, aileden alınan bilgilerden ve eğitsel değerlendirmelerden yararlanması faydalı olur.

Çocuğun faaliyet göstermesini sağlayan pekiştireçler bulunmalı ve ödül sistemi uygulanmalıdır.

Otizmli çocukların öğrenmesinde duyular çok önemlidir, bu sebeple duyusal yaklaşımla eğitim verilirken, çocuğun tercih ettiği duyular baz alınırsa çocuğun öğretileni kavraması daha kolay olur.

Yine eğitim sırasında, otizmli çocuğun konuyu daha iyi anlaması adına sembollerden, seslerden ve renklerden faydalanılabilir bunlar kullanılırken çocuğun özellikleri dikkate alınmalıdır.

Kaynaştırma uygulamalarının başarısını arttıran bir diğer faktör de, eğitim ortamına çocuğun önceden alıştırılmasıdır. Çocuğun başlayacağı okula, ders dışı bir zamanda gidip çocuğa sınıf göstermek fayda sağlar. Yine yapılabiliyorsa çocuğun birlikte olacağı öğretmenlerin ve öğrencilerin fotoğrafları çocuğa önceden gösterirlerse, çocuk durumu somutlaştırmada daha rahat eder. Çocuk ilk dersine gireceği gün yanında bir aile bireyinin ya da güvendiği birinin olması, çocuğun ortama uyum sağlarken daha az stres yaşamasını sağlar. Çocuğun iletişim becerilerine göre okulun ilk günün somutlaştıran semboller oluşturmak kaynaştırma uygulaması öncesi verimli olur. Çocuk derse girmeye başladığında, katılımı azsa baskı kurmamak gereklidir, kendiliğinde katılma eğilimi göstermesi uzun vadede başarılı kaynaştırma için daha faydalı olur.

Yukarda belirtildiği gibi kaynaştırma uygulamasının başarılı gerçekleşmesi için yapılması ve dikkat edilmesi gereken pek çok faktör vardır. Bu ölçütler gerektiği şekilde olduğunda, otizmli çocukların eğitim hayatı daha verimli geçer ve ileriki hayatlarında daha başarılı olabilirler.

Kaynaklar: